Δεν άφησαν τίποτα όρθιο - Κατηγορούν τα σάντουιτς για την κλιματική αλλαγή

Τα πάντα αφήνουν το ενεργειακό τους αποτύπωμα, άλλα λιγότερο κι άλλα περισσότερο. Από το δικαστήριο του ρυπογόνου αποτυπώματος δεν θα μπορούσαν να ξεφύγουν πολλοί και πολλά, αλλά δεν θα πήγαινε ο νους μας σε καμία περίπτωση στα σάντουιτς.

Στο εδώλιο του κατηγορουμένου λοιπόν, κάθισαν οι ερευνητές τα σάντουιτς και η ετυμηγορία μας θορύβησε.

Ερευνητές του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ πραγματοποίησαν την πρώτη μελέτη του ρυπογόνου «αποτυπώματος» ενός σάντουιτς, με έμφαση στον άνθρακα που εκλύεται στην ατμόσφαιρα για την παραγωγή των υλικών του, τη συντήρηση και τη μεταφορά του, συμβάλλοντας εμμέσως στην κλιματική αλλαγή.

Η έρευνα, με επικεφαλής την καθηγήτρια Αντίσα Αζάπαγκιτς της Σχολής Χημικών Μηχανικών, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Sustainable Production & Consumption" (Βιώσιμη Παραγωγή και Κατανάλωση), έλαβε υπόψη της όλο τον κύκλο ενός σάντουιτς, από την αρχική παραγωγή των διαφόρων συστατικών του έως την ετοιμασία του σάντουιτς και τη συσκευασία του, αλλά και τα απόβλητά του που πετιούνται μετά την κατανάλωση.

Οι ερευνητές εξέτασαν 40 διαφορετικά είδη σάντουιτς με διάφορους συνδυασμούς συστατικών. Διαπίστωσαν ότι τα πιο επιβαρυντικά για το περιβάλλον είναι όσα σάντουιτς περιέχουν χοιρινό κρέας (μπέικον, σαλάμι, λουκάνικο κ.α.), καθώς και όσα περιλαμβάνουν τυρί ή γαρίδες. Αυτό που «εκπέμπει» τον περισσότερο άνθρακα στο περιβάλλον, είναι εκείνο που περιλαμβάνει αυγά, μπέικον και λουκάνικο.

Για την δημιουργία του εκλύονται περίπου 1.441 γραμμάρια ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα ή όσο διοξείδιο εκπέμπει η οδήγηση ενός αυτοκινήτου για περίπου 20 χιλιόμετρα.

Πιο φιλικό στο περιβάλλον είναι το τυπικό σάντουιτς με τυρί και σαλάμι. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι τα σπιτικά σάντουιτς έχουν σχεδόν τις μισές εκπομπές άνθρακα σε σχέση με αυτά που πωλούνται σε φαστ φουντ και άλλα καταστήματα.

Η μελέτη εκτιμά ότι τα τουλάχιστον 11,5 δισεκατομμύρια σάντουιτς που καταναλώνονται κάθε χρόνο στη Βρετανία, παράγουν περίπου 9,5 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα, δηλαδή όσο οι εκπομπές από την ετήσια χρήση 8,6 εκατομμυρίων αυτοκινήτων. Τη μεγαλύτερη συμβολή στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος με άνθρακα έχει η αγροτική παραγωγή και η βιομηχανική επεξεργασία των συστατικών, που συμβάλλουν από 37% έως 67% στο «αποτύπωμα άνθρακα», ανάλογα με το είδος του σάντουιτς.

Η διατήρηση ενός έτοιμου σάντουιτς στο ψυγείο ενός καταστήματος ή σούπερ μάρκετ αυξάνει το αποτύπωμα του άνθρακα λόγω της απαιτούμενης ψύξης και της αναγκαίας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που μπορεί να φθάσει το 25% του συνολικού «αποτυπώματος». Τα υλικά συσκευασίας συμβάλλουν κατά 8,5% και η μεταφορά άλλο ένα 4%. Η μελέτη εκτιμά ότι το συνολικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα μπορεί να μειωθεί έως κατά 50%, αν γίνουν αλλαγές στα συστατικά των σάντουιτς, στη συσκευασία τους και στη διαχείριση των αποβλήτων τους.

Μεταξύ άλλων, οι ερευνητές προτείνουν να μειωθεί ή και να εξαλειφθεί η χρήση συστατικών που έχουν μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα, όπως το μαρούλι, η ντομάτα, το τυρί και το κρέας, κάτι που, εκτός από το περιβάλλον, θα βελτιώσει και την υγεία, καθώς θα μειώσει την κατανάλωση θερμίδων. Βέβαια, γεννιέται το ερώτημα τι στο καλό θα μείνει για να βάζουμε στα σάντουιτς.